Paramythia-II

44.1a

'Δι' ὅπερ καὶ τοὺς τῶνδε νῦν τοκέας, ὅσοι πάρεστε, οὐκ ὀλοφύρομαι μᾶλλον ἢ παραμυθήσομαι. ἐν πολυτρόποις γὰρ ξυμφοραῖς ἐπίστανται τραφέντες·

Vertaling

Daarom is het dat ik u, ouders van deze mannen, voorzover hier nu aanwezig, niet beklaag; in plaats daarvan wil ik u moed inspreken. U weet dat uw leven is gevormd door veelsoortige wisselingen van het lot. 

παραμυθέομαι
πολύτροπος
τρέφω

moed inspreken
veelsoortig
hier vormen

 

  • δι' (= διὰ) ὅ(περ): relatieve aansluiting: '(juist) waardoor' > 'en (juist) daardoor'
  • τοὺς τῶνδε τοκέας, ὅσοι πάρεστε: 'de ouders van deze mannen, voor zover u hier aanwezig bent' > u, ouders van deze mannen, voorzover hier aanwezig
  • μᾶλλον ἢ: 'eerder dan' > in plaats daarvan (vgl. 40.5)
  • ἐπίστανται: het Grieks sluit aan bij 'de ouders' en niet bij 'voorzover u hier aanwezig bent' en vervolgt in de 3e persoon mv (ἐπίστανται = zij weten); in de vertaling is gekozen voor de 2e persoon mv (u weet)
  • ἐπίστανται τραφέντες: werkwoorden die een geestelijke waarneming uitdrukken (inzien, begrijpen, weten) worden gevolgd door een AcP (hier een NcP): 'zij weten dat ze gevormd zijn' > dat (hun) leven is gevormd

niet beklaag
Hiermee gaat Pericles voorbij aan een wezenlijk onderdeel van de rouwverwerking: de rouwklacht (threnos).

wil ik u moed inspreken
Deze woorden zijn niet bedoeld voor alle nabestaanden, maar specifiek voor de ouders van de gevallenen. Pericles slaat de in lijkredes gebruikelijke rouwklacht (olophyrsis) over. In plaats daarvan vangt meteen een troostrede (logos paramythikos) aan die in de volgende zin begint.

door veelsoortige wisselingen van het lot
Thematisch is er verband tussen Pericles' troostende woorden aan de ouders en een beroemde observatie van de Atheense wetgever Solon in het paleis van de schatrijke Croesus (Herodotus 1.32.4): "Zo is de mens dus een en al lotgeval (symphorè)." Toen Croesus Solon had gevraagd wie hij als de gelukkigste mens zag, noemde Solon de Athener Tellos het gelukkigst, omdat hij, kinderrijk, in een slag voor Athene gesneuveld, een collectieve begrafenis had verdiend.