Epainos-II

37.2

ἐλευθέρως δὲ τά τε πρὸς τὸ κοινὸν πολιτεύομεν καὶ ἐς τὴν πρὸς ἀλλήλους τῶν καθ' ἡμέραν ἐπιτηδευμάτων ὑποψίαν, οὐ δι' ὀργῆς τὸν πέλας, εἰ καθ' ἡδονήν τι δρᾷ, ἔχοντες, οὐδὲ ἀζημίους μέν, λυπηρὰς δὲ τῇ ὄψει ἀχθηδόνας προστιθέμενοι.

Vertaling

In vrijheid nemen wij deel aan het openbare leven en ook elkaars dagelijkse bezigheden houden we niet argwanend in de gaten. Het stoort ons niet als een ander genoegens najaagt, we trekken daar dan geen gekweld gezicht bij - een reactie die weliswaar zonder consequenties blijft, maar wel ergerlijk is. 

πολιτεύω
τὸ κοινόν 
ἡ ὑποψία
τὰ καθ᾿ ἡμέραν ἐπιτηδεύματα
δι' ὀργῆς ἔχω
καθ᾿ ἡδόνην
ἀζήμιος
λυπηρός
ἡ ὄψις, -εως 
ἡ ἀχθηδών, -όνος
προστίθημι

 

het openbare leven voeren, een samenleving vormen
het gemeenschappelijke; de gemeenschap; de staat
achterdocht, argwaan (om + gen.)
de dagelijkse bezigheden
zich ergeren aan (+ acc.)
voor het plezier
straffeloos, zonder consequenties
grievend, pijnlijk
gezicht
ergernis
plaatsen tegen > uitdrukken op

  • τά τε πρὸς τὸ κοινὸν: letterlijk 'wat betreft de dingen (τά) met betrekking tot (πρὸς) de gemeenschap (τὸ κοινὸν)'
  • ἐς τὴν ὑποψίαν: de accusativus van betrekking τὰ πρὸς τὸ κοινὸν ("wat betreft....") wordt afgewisseld door een voorzetselbepaling (ἐς τὴν...ὑποψίαν: 'met het oog op/als het gaat om de argwaan...'); beide zijn bepalingen bij het hoofdwerkwoord ('we leven (in vrijheid)'...)
  • οὐ...ἔχοντες, οὐδὲ...προστιθέμενοι: participia coniuncta bij πολιτεύο-μεν ('waarbij we niet ...., en ook niet ....')
  • τὸν πέλας: gesubstantiveerd adverbium = de naaste
  • ἀζημίους: samengesteld adjectivum, dus zonder aparte vrouwelijke vorm, congrueert (evenals λυπηρὰς) met ἀχθηδόνας
  • τῇ ὄψει: dativus als aanvulling bij voorvoegsel προσ-τιθέμενοι + ἀχθηδόνας = ergernis(-sen) uitdrukkend op het gezicht

 

 

 

In vrijheid nemen wij deel aan het openbare leven
Met de woorden 'in vrijheid' geeft Pericles een nieuwe kwalificatie aan wat hij zojuist over de Atheense democratie heeft gezegd. Hij licht dit verder niet toe, maar bij het woord vrijheid valt te denken aan de vrijheid van meningsuiting en het bestuur naar eigen inzicht bij toerbeurt.

niet argwanend
De woorden 'in vrijheid' hebben ook betrekking op het individu. Naar Pericles' zeggen is iedere Atheense burger ook op persoonlijk vlak vrij om te doen en laten wat hij wil: Atheners zijn tolerant.