Gevolgen
50.1γενόμενον γὰρ κρεῖσσον λόγου τὸ εἶδος τῆς νόσου τά τε ἄλλα χαλεπωτέρως ἢ κατὰ τὴν ἀνθρωπείαν φύσιν προσέπιπτεν ἑκάστῳ καὶ ἐν τῷδε ἐδήλωσε μάλιστα ἄλλο τι ὂν ἢ τῶν ξυντρόφων τι· τὰ γὰρ ὄρνεα καὶ τετράποδα ὅσα ἀνθρώπων ἅπτεται, πολλῶν ἀτάφων γιγνομένων ἢ οὐ προσῄει ἢ γευσάμενα διεφθείρετο.
Vertaling
Want het ziektebeeld, dat zich met niets meer liet vergelijken, trof eenieder in alle opzichten harder dan menselijk draagbaar was. En ook in het volgende bleek het totaal te verschillen van gebruikelijke ziektes: al waren er tal van onbegraven lijken, vogels en aaseters die zich van mensen bedienen kwamen niet erop af, of stierven na het vreten ervan.
|
κρείσσων |
= κρείττων |
- γενόμενον κρεῖσσον λόγου (gen. comparationis): 'dat sterker was geworden dan een verklaring' > dat zich met niets meer liet vergelijken
- κατὰ: 'in [dragelijke] verhouding tot'
- ἐν τῷδε: wijst vooruit naar τὰ γὰρ ὄρνεα ...
- ὅσα: leidt een beperkende bijzin in ('voor zover' > die)
- τῶν ξυντρόφων: vul aan νόσων
- ἅπτεται, προσῄει, διεφθείρετο: enkelvoud, want het onderwerp (τὰ ὄρνεα καὶ τετράποδα) is een onzijdig meervoud
het ziektebeeld
De pestbeschrijving is tekenend voor de wetenschappelijke benadering van Thucydides. Zijn objectiviteit vloeit voort uit onwil om beweringen te doen die hij niet aantoonbaar kan bewijzen. Deze onderzoekshouding wordt versterkt door een afstandelijke beschrijving van veranderende lichamelijke en geestelijke ziekteverschijnselen waaraan hij zelf heeft geleden. Zijn theorievorming over het ziektebeeld is gebaseerd op waarneming.
vogels en aaseters
Thucydides spreekt van vogels en "viervoeters". Aasdieren, zoals de bekende aasgieren, leven van aas (dode dieren of mensen). Instinctief leken aaseters en opruimers als (zwerf-)honden tijdens de pest de menselijke overschotten te mijden. Besmetting met de pest bleek namelijk al even dodelijk voor de huis- en aasdieren van Athene.