Uitbreken
48.3aλεγέτω μὲν οὖν περὶ αὐτοῦ ὡς ἕκαστος γιγνώσκει καὶ ἰατρὸς καὶ ἰδιώτης, ἀφ' ὅτου εἰκὸς ἦν γενέσθαι αὐτό, καὶ τὰς αἰτίας ἅστινας νομίζει τοσαύτης μεταβολῆς ἱκανὰς εἶναι δύναμιν ἐς τὸ μεταστῆσαι σχεῖν·
Vertaling
Wie het weet mag het zeggen, arts of leek: wat een mogelijke bron voor het ontstaan ervan was, en welke oorzaken volgens hem zo’n ingrijpende omslag teweeg konden brengen, om de kracht te krijgen voor zo'n verandering.
|
ὡς |
hoe |
- λεγέτω ὡς ἕκαστος γιγνώσκει καὶ ἰατρὸς καὶ ἰδιώτης: 'ieder (ἕκαστος) moet maar zeggen hoe hij het ziet, arts of leek'; λεγέτω: imperativus 3e p. ev. 'hij moet zeggen'
- περὶ αὐτοῦ ('erover') wijst terug naar τὸ κακόν (in de laatste zin van 47.4)
- ὅτου = οὕτινος, gen. ev. van ὅ τι = wat voor iets
- αὐτό: bedoeld is τὸ κακόν
- καὶ τὰς αἰτίας ... ἱκανὰς εἶναι: 'en de redenen waarvan hij (welke het ook zijn) denkt dat ze in staat waren tot zo'n ingrijpende omslag' > en wat volgens hem de redenen waren dat er zo’n ingrijpende omslag teweeggebracht kon worden
- (καὶ) τὰς αἰτίας: tweede object van λεγέτω
- νομίζει: subject is ἕκαστος
- δύναμιν ἐς τὸ μεταστῆσαι σχεῖν: tweede aanvulling bij ἱκανὰς εἶναι (tautologisch na τοσαύτης μεταβολῆς): '(de redenen die in staat waren) om het vermogen te krijgen tot het veranderen' > wat het was dat in staat kon zijn tot zo'n verandering
- τὸ μεταστῆσαι: gesubstantiveerde infinitivus ('het veranderen')
arts of leek
Hoewel de Atheense Pest niet de vroegst bekende besmettelijke ziekte is uit de oudheid, bijft het de best beschreven en uitvoerigst gedocumenteerde. Niet alleen was de geschiedschrijver Thucydides namelijk een overlevende van deze pandemie, maar ook Hippocrates, de vader van de moderne geneeskunde, was ooggetuige. Hippocrates, de belangrijkste arts uit de tijd van Pericles (ca. 460 - ca. 370), onderscheidde vier ziektecategorieën: acuut, chronisch, endemisch en epidemisch. Een besmetting heet een endemie, wanneer deze langere tijd in een gelijkblijvend deel van de bevolking voorkomt, terwijl een epidemie plotseling optreedt, grote delen van de bevolking gelijktijdig aantast en ook weer overgaat. Een epidemie die op verschillende continenten tegelijk om zich heen grijpt heet een pandemie, zoals de Atheense Pest gelijktijdig voorkwam in Azië, Afrika en Europa.