Uitbreken

47.1-2

Τοιόσδε μὲν ὁ τάφος ἐγένετο ἐν τῷ χειμῶνι τούτῳ· καὶ διελθόντος αὐτοῦ πρῶτον ἔτος τοῦ πολέμου τοῦδε ἐτελεύτα. (2) τοῦ δὲ θέρους εὐθὺς ἀρχομένου Πελοποννήσιοι καὶ οἱ ξύμμαχοι τὰ δύο μέρη ὥσπερ καὶ τὸ πρῶτον ἐσέβαλον ἐς τὴν ᾿Αττικήν (ἡγεῖτο δὲ ᾿Αρχίδαμος ὁ Ζευξιδάμου Λακεδαιμονίων βασιλεύς), καὶ καθεζόμενοι ἐδῄουν τὴν γῆν.

Vertaling

Zo vond de begrafenis plaats in die winter. Toen die verstreken was, eindigde ook dat eerste oorlogsjaar. Zodra het weer zomer werd, zijn de Peloponnesiërs met hun bondgenoten, net als het eerste jaar op twee derden van hun sterkte, Attica binnengevallen - onder leiding van Archidamus, zoon van Zeuxidamus, koning van Sparta. Vanuit hun legerkampen verwoestten ze het land.

ὁ τάφος
διέρχομαι                         
καθίζομαι   aor. -εζόμην
δῃόω

hier begrafenis
voorbijgaan
zich legeren, een kamp opslaan
verwoesten

 

  • διελθόντος αὐτοῦ: genitivus absolutus; αὐτοῦ verwijst naar χειμών
  • εὐθὺς: bij ἀρχομένου: 'meteen toen' > zodra
  • τά δύο μέρη ('voor tweederde deel'): appositie bij Πελοποννήσιοι καὶ οἱ ξύμμαχοι
  • τὸ πρῶτον: vul aan ἔτος
  • ἐσέβαλον ( ἐσ- = εἰσ-): het werkwoord is intransitief gebruikt (dwz het heeft geen object): 'binnenvallen'



 

zo vond de begrafenis plaats
Het jaar 431/430 werd afgesloten met de ceremoniële begrafenis van de eerste Atheense gevallenen in wat sinds Thucydides de Peloponnesische Oorlog heet. Hierbij sprak Pericles zijn lijkrede.

zodra het weer zomer werd
In een razendsnel verteltempo gaat Thucydides van de eerste oorlogswinter naar begin mei van het jaar 430/429.

op twee derden van hun sterkte
De Spartaanse bondgenoten vielen opnieuw "op wintersterkte" aan. Oorspronkelijk kreeg zo een derde van de soldaten om de beurt de kans familieaangelegenheden af te handelen. Voor Spartanen speelde bij de inval in Attica tevens de binnenlandse veiligheid een rol, beducht als ze waren voor opstanden van de heloten.

leiding
De informatie over koning Archidamus is formulair (zie Thucydides II.19.1) en zijn tactiek van de verschroeide aarde is onveranderd.