Oorlogsrede
143.1'Εἴ τε καὶ κινήσαντες τῶν Ὀλυμπίασιν ἢ Δελφοῖς χρημάτων μισθῷ μείζονι πειρῷντο ἡμῶν ὑπολαβεῖν τοὺς ξένους τῶν ναυτῶν, μὴ ὄντων μὲν ἡμῶν ἀντιπάλων ἐσβάντων αὐτῶν τε καὶ τῶν μετοίκων δεινὸν ἂν ἦν· νῦν δὲ τόδε τε ὑπάρχει, καί, ὅπερ κράτιστον, κυβερνήτας ἔχομεν πολίτας καὶ τὴν ἄλλην ὑπηρεσίαν πλείους καὶ ἀμείνους ἢ ἅπασα ἡ ἄλλη Ἑλλάς.
Vertaling
En zelfs als ze het geld uit Olympia of Delfi zouden inzetten en met een hoger loon de niet-Atheners onder onze matrozen zouden proberen af te pakken, dan zou dat gevaarlijk zijn als wij niet tegen hen opgewassen waren wanneer we zelf met onze metoiken aan boord zouden gaan. Maar nu is dat wel het geval, en, wat het belangrijkste is, we hebben kapiteins uit onze eigen burgerij en de rest van de roeiende bemanning is bij ons groter en beter dan die van heel de rest van Griekenland.
ἀντίπαλος |
ertegen opgewassen |
- τῶν χρημάτων: genitivus partitivus: '(een deel) van het geld' > het geld
- Ὀλυμπίασιν 73.4 ἢ Δελφοῖς: dativus van plaats
- δεινὸν ἂν ἦν: binnen de potentialis (ingeleid door εἰ...πειρῷντο) komt een irrealis, waarvan de voorwaarde wordt uitgedrukt door een genitivus absolutus (μὴ ὄντων ἡμῶν ἀντιπάλων: 'als we niet tegen hen opgewassen waren')
- ἐσβάντων: bijwoordelijke bepaling bij ἡμῶν binnen de genitivus absolutus
- κράτιστον: vul aan ἐστίν
- κυβερνήτας: predicatief bij πολίτας: 'we hebben burgers als kapiteins'
- τὴν ἄλλην ὑπηρεσίαν: predicatief bij πλείους καὶ ἀμείνους: 'als verdere roeiende bemanning hebben we meer en betere (mensen)'