Oorlogsrede
141.7καὶ γὰρ οἱ μὲν ὡς μάλιστα τιμωρήσασθαί τινα βούλονται, οἱ δὲ ὡς ἥκιστα τὰ οἰκεῖα φθεῖραι. χρόνιοί τε ξυνιόντες ἐν βραχεῖ μὲν μορίῳ σκοποῦσί τι τῶν κοινῶν, τῷ δὲ πλέονι τὰ οἰκεῖα πράσσουσι, καὶ ἕκαστος οὐ παρὰ τὴν ἑαυτοῦ ἀμέλειαν οἴεται βλάψειν, μέλειν δέ τινι καὶ ἄλλῳ ὑπὲρ ἑαυτοῦ τι προϊδεῖν, ὥστε τῷ αὐτῷ ὑπὸ ἁπάντων ἰδίᾳ δοξάσματι λανθάνειν τὸ κοινὸν ἁθρόον φθειρόμενον.
Vertaling
Want sommigen willen zo veel mogelijk wraak nemen en anderen willen het liefst zo min mogelijk persoonlijk verlies lijden. Ze komen hoogst zelden bijeen en kijken dan heel kort naar hun gezamenlijk belang en de rest van de tijd zijn ze met hun eigen zaken bezig. Iedereen is ervan overtuigd dat hij door zijn eigen achteloosheid geen schade aanricht en dat de ander wel bezig is om voor hem een oogje in het zeil te houden, en omdat iedereen er bij zichzelf zo over denkt gaat ongemerkt hun gemeenschappelijk belang geheel en al te gronde.
|
φθεῖραι |
= διάφθειραι |
- ὡς ἥκιστα: 'zo min mogelijk'
- ἐν βραχεῖ μορίῳ: ' gedurende een klein deel' nl. van de (incidentele) bijeenkomst
- τῷ πλέονι: voluit ἐν τῷ πλέονι μορίῳ: 'gedurende het grootste deel' > de rest van de tijd
- τι τῶν κοινῶν: letterlijk 'iets van het gemeenschappelijke'
- παρὰ: 'als gevolg van'
- καὶ: 'wel'
- τῷ αὐτῷ δοξάσματι: 'door dezelfde overtuiging'; deze bijwoordelijke bepaling krijgt zelf twee nadere bepalingen, ὑπὸ ἁπάντων ἰδίᾳ: 'door allen individueel (gekoesterd)' > omdat iedereen er bij zichzelf zo over denkt
- ὥστε ... λανθάνειν ... φθειρόμενον: 'zodat ongemerkt te gronde gaat'; λανθάνω + ptc. wordt als bijwoord ('ongemerkt') vertaald, het participium als persoonsvorm